Professioneel statuut

Vanuit het strategisch beleidsplan is de opdracht gegeven een visie te ontwikkelen op professionaliseren. Gedurende het schooljaar 2016-2017 is er bij de GSF uitgebreid tijd en ruimte gereserveerd voor het project Professionalisering.

In dialoog met (een brede afvaardiging van) medewerkers van alle GSF-locaties en op basis van literatuurstudie zijn vanuit het project Professionalisering GSF-definities over 5 begrippen geformuleerd, te weten over:

• professional
• professionaliteit
• professionele ruimte
• professionele cultuur
• professionalisering

Begripsvorming GSF breed

De definities van professionele ruimte en professionele cultuur geven een goed beeld over wat de inzichten en normen zijn binnen de GSF ten aanzien van goed leraarschap.

De definitie voor professionele ruimte is:
De ruimte die je neemt én krijgt als medewerker van de GSF om een actieve bijdrage te leveren aan goed onderwijs. Het gaat daarbij om het vinden van een balans tussen creatieve vrijheid, innovatie, interne zeggenschap en aansluiting bij kaders van inspectie, GSF, school en team.

• Daarnaast is het van belang om er bewust van te zijn dat professionele ruimte:
  geen doel op zich is, maar een middel om het professionele doel te bereiken, namelijk verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. In dit kader is het begrip handelingsvermogen van belang. Dat betekent: naast aandacht voor de individuele competenties van de medewerker, meer samenwerking in teams en aandacht voor de condities waaronder medewerkers werken (structuur en cultuur).
• niet statisch is, maar een uitkomst van een continue dialoog tussen alle medewerkers. Dit betekent in afstemming met betrokkenen afspraken maken en continu zoeken naar mogelijkheden om de kwaliteit van het onderwijs samen te verbeteren.

De professionele cultuur krijgt binnen de GSF vorm in de volgende drie aspecten:

• Samen werken aan onderwijsverbetering: teams van leraren en onderwijsondersteunend personeel, ondersteund door hun schoolleiding, werken actief samen om het onderwijs voor de leerling te verbeteren. Dit is een structureel, geleidelijk proces waarbij het hele team betrokken is.
• Een open dialoog tussen medewerkers en leidinggevenden over expertises, kwaliteiten, gedeelde waarden, normen, opvattingen en werkwijzen. De kern van de professionele cultuur zit in het uitgangspunt dat iedereen gelijkwaardig is als mens, maar als professional dat niet iedereen gelijk is: de zogenoemde ‘erkende ongelijkheid’. Hiermee wordt onderkend dat ieders kwaliteiten op een verschillend vlak liggen.
• Een open leerklimaat waarbij men:
  • van en met elkaar leert;
  • elkaar adviseert, elkaar aanspreekt en elkaar aan afspraken houdt;
  • met respect omgaat met leerlingen, ouders en collega’s;
  • initiatieven neemt en elkaar uitdaagt om het maximale resultaat te bereiken;
  • structureel kennis deelt.

Invulling per school
In schooljaar 2017-2018 is een vervolg gegeven aan het project en op schoolniveau verdere verdieping plaatsgevonden. De verdieping bestond uit een 0-meting, topicinterviews en een plan van aanpak. In dit plan van aanpak is uitgewerkt hoe de professionele dialoog en de besluitvorming hierover plaatsvindt.

Vooraf
Dit is het schooleigen onderdeel GL van het GSF-brede professioneel statuut. Het moet worden gezien als een vervolg op het GSF-brede onderdeel waar het statuut mee start.

Het is tot stand gekomen aan de hand van twee ‘topic interviews’ met docenten en leden van het Onderwijs Ondersteunend Personeel (OOP ) die zich hadden opgegeven over de materie mee te praten in het licht van het GSF-project professionalisering (gesprekken vonden plaats eind januari en eind mei 2018) en de bespreking van de uitkomsten van deze gesprekken in de schoolleiding.

Professionele ruimte op het Goois Lyceum
Het schoolplan 2016-2020 geeft nadrukkelijk aandacht aan het thema ‘professionele ruimte’. Vanuit de visie van Daniel Pink op motivatie van mensen waarbij het hebben van een gezamenlijk doel en het vervolgens geven van zoveel mogelijk autonomie dit doel te bereiken met behulp van vakmanschap de kern vormt willen wij op school het eigenaarschap onder leerlingen en medewerkers zo groot mogelijk maken. Wij vertalen dit eigenaarschap als professionele ruimte.

De professionele ruimte op het Goois Lyceum kent drie dimensies: organisatie, formele structuur en cultuur.

Organisatie
Wij maken in onze organisatie de professionele ruimte zo groot mogelijk. Hierbij gaat het vooral om: wat mag vanuit mijn rol van mij verwacht worden en in welk team komt dit het beste tot uiting? Hierbij gaan we uit van zelfsturende teams met een eindverantwoordelijk leider. Onze organisatie kent hierin drie uitingsvormen:

• vaksecties en onderwijskundige stromen. Hier worden de onderwijskundige wensen en eisen vanuit wet en schoolplan vertaald naar lesplannen;
• teams. Hier wordt de leerlingbegeleiding in brede zin georganiseerd en wordt beleid (waar nodig) door teamleiders toegelicht aan teamleden met als doel te informeren en feedback te genereren voor de schoolleiding;
• onderwijswerkgroepen. Hier wordt aan de hand van een onderzoeksvraag een onderdeel van het schoolplan uitgewerkt. Onderwijswerkgroepen dienen gefundeerd advies aan de schoolleiding te geven over beleid. Zij bestaan uit collega’s die zich hier actief voor hebben opgegeven.

Formele structuur
Als het gaat om medezeggenschap gaat het Goois Lyceum verder dan de wet voorschrijft:

• personeelsraad, ouderraad en leerlingenraad worden gevraagd en ongevraagd voorzien van informatie met het doel feedback te genereren voor de schoolleiding;
• grote stukken waar de Medezeggenschapsraad (MR) instemming aan moet verlenen worden twee keer geagendeerd waarbij de eerste keer ter informatie is – op deze wijze kunnen de stukken nog worden aangepast met de feedback van de MR;
• doordat de directie alle procedures zo transparant mogelijk wil organiseren, wordt hierbij om instemming van betrokkenen gevraagd ook als dit wettelijk gezien niet hoeft.

Cultuur
Het Goois Lyceum werkt aan een cultuur van meer formatieve evaluatie: zowel voor leerlingen als voor medewerkers. Dit betekent dat wij ontwikkelingsgericht werken en een sfeer van directe feedback nastreven. Omdat dit onderdeel stevig verankerd is in het schoolplan 2016-2020 komt het thema met grote regelmaat terug in de dagelijkse praktijk.

Dialoog en besluitvorming
Er kan op het Goois Lyceum geen besluit worden genomen zonder dat er dialoog met betrokken experts heeft plaatsgevonden. De gedachte dat de expert gehoord moet worden om te komen tot een zo hoog mogelijk kwaliteit is dominant in al het handelen van de schoolleiding. Hier zien we nog ontwikkelpunten voor de toekomst (input vanuit de topic interviews):

• we willen het OOP meer betrekken bij besluitvorming om het eigenaarschap in die geleding van de school te verhogen;
• onze protocollen en procedures kunnen soms teveel als keurslijf worden ervaren. We bekijken jaarlijks of onze afspraken nog steeds meer opleveren dan kosten;
• het PM-model (zie schoolplan) is een uitstekend voorbeeld van professioneel omgaan met leerlingen, maar kan nog meer in het DNA van de school zitten.

Besluitvorming vindt altijd plaats in de schoolleiding, na adviezen vanuit de betrokkenen en experts, met eindverantwoordelijkheid van de directie.